Veroordeeld tot 75 jaar in Thailand, voor iets wat je thuis in Nederland hebt gedaan, en wat hier grotendeels niet eens strafbaar is. En dat dankzij het Nederlandse OM.
Onze rechtsstaat is in toenemende mate fictief. En daar wordt nauwelijks moeilijk over gedaan.

Als je het verhaal nog net kent, het is bizar.
Johan van Laarhoven had een paar coffeeshops in Tilburg en Den Bosch: The Grass Company. Nette en relaxte tenten overigens, die als voorbeeld werden gezien binnen de branche.
In 2008 verhuist hij naar Thailand, en kort daarna verkoopt hij de zaken.

In 2011 begint justitie een onderzoek tegen hem wegens witwassen. Ze hebben contact met Van Laarhoven en zijn advocaat, en spreken af dat als justitie vragen voor hem heeft, wanneer dan ook, hij binnen enkele dagen in Nederland zal zijn om ze te beantwoorden.

Die vragen komen nooit.

In plaats daarvan stuurt justitie een brief naar het OM in Thailand, met het verzoek om hem op te pakken, en een belastende brief over drugs. Zoals ons OM maar al te goed weet, zijn de straffen voor drugs in Thailand extreem, net als de gevangenissen.
Met hulp van de Nederlandse justitie pakt Thailand hem niet alleen op, maar begint een proces tegen hem. Een novum in de wereld: je wordt in land B opgepakt en veroordeeld voor daden die je (misschien) in je eigen land hebt begaan, waarbij je straffen krijgt die minstens 70 keer zo zwaar zijn als je in eigen land zou krijgen, deels voor daden die in het land waarin je ze pleegde helemaal niet strafbaar zijn.

Want Johan krijgt uiteindelijk 75 jaar cel opgelegd, wegens witwassen en softdrugshandel in Nederland. Ook zijn vrouw krijgt 7 jaar cel.

Voor alle duidelijkheid: Hij heeft in Thailand geen enkele wet overtreden, en wordt daar ook niet van beschuldigd. Het gaat er puur om dat hij in Nederland een coffeeshop heeft gehad.

Misschien is het alleen maar in mijn naïeve fantasie dat het vroeger anders was. Maar ik mis de tijd waarin weliswaar op andere vlakken ook rechten geschonden werden, maar Nederlandse burgers in elk geval niet zomaar door de Nederlandse overheid werden vastgezet in gruwelijke omstandigheden in gevangenissen in Thailand.

Ooit konden we op onze overheid aan – dat werd tenminste beweerd. En pretenties over rechtszekerheid hebben nut, je kunt mensen er immers op aanspreken. Maar het OM lijkt net als onze politiek inmiddels nauwelijks meer moeite te doen om die pretentie zelfs maar hoog te houden.

De hoofdofficier van justitie in Breda Charles van der Voort noemde het eerste vonnis in deze zaak “een volstrekt begrijpelijke” uitspraak. “Elk land heeft zijn eigen strafrechtelijke regels en merites en of die in dit geval een te zware straf hebben opgeleverd, daar wil ik me niet over uitlaten”, aldus Van der Voort. De hoofdaanklager zegt blij te zijn met de samenwerking met de Thaise collega’s.

Van Laarhoven zit in gruwelijke omstandigheden, in een overvolle cel met 50 man. Hij heeft zelfs al eens meegemaakt dat er iemand voor zijn ogen werd doodgeslagen, en het lijk dagenlang tegenover hem bleef liggen voor het werd weggehaald. Thaise gevangenissen zijn berucht.
Hij heeft intussen ernstige gezondheidsproblemen, (oa hartklachten en ondervoeding) met in september nog een spoedopname in het gevangenisziekenhuis.

Pas na vier jaar zitten mag hij een verzoek indienen om zijn straf in Nederland verder uit te zitten. Zijn broer en advocaten vreesden al dat hij die vier jaar niet zou overleven, maar hij lijkt het misschien te gaan redden, komende zomer is het zover.

Maar nu is het Thaise OM plotseling in cassatie gegaan.
Daardoor wordt elke uitlevering opgeschort, misschien voor jaren.
Voor de duidelijkheid: er is geen enkele reden voor cassatie. De straf kan er niet zwaarder of anders van worden. Het enige reden is dus om uitlevering naar Nederland te traineren.

Zijn vrouw, Tukta, hoeft weliswaar minder lang te zitten, maar is Thaise, waardoor zij geen enkele kans maakt om haar straf in Nederland uit te zitten. Hun kinderen worden momenteel door familie in Thailand opgevangen.

Intussen probeert het Nederlandse OM Johan niet weg te krijgen uit Thailand, maar probeert ze de situatie in Thailand juist de schijn van legitimering te geven door ook hier nog eens een proces tegen hem te beginnen. Alsof 75 jaar niet genoeg is.
Gewoon weer voor hetzelfde, namelijk het Nederlandse gedoogbeleid, waardoor coffeeshophouders legaal kunnen verkopen, maar illegaal moeten inkopen. Waardoor ze automatisch moeten frauderen om hun werk te kunnen doen.
Het OM heeft dat vertaald in een zo gewichtig mogelijk klinkend aantal aanklachten: witwassen, criminele organisatie (art 140 wordt vaak ingezet tegen coffeeshophouders), belastingfraude en (soft)drugshandel.

Overigens ontkent Van Laarhoven dat hij iets verkeerds heeft gedaan, en oordeelde de rechter in Den Bosch in een eerdere zaak dat de bedrijfsvoering van The Grass Company juist transparant en op orde was.

Het nieuwe proces is vergeven van de onregelmatigheden.
Zo wordt het ineens weer aangehouden omdat (goh!) Johan niet aanwezig is in Nederland, zo worden er delen achter gesloten deuren behandeld hoewel volwassenen altijd een openbaar proces moeten krijgen, zo zijn er drie officieren in plaats van één aanwezig, en dubbele griffiers. Indekken, lijkt het devies.
En zo verbied de rechter aan officier Melssen om publiek iets over Van Laarhoven te zeggen, maar doet ze dat dan toch:
“Het is buitengewoon vervelend en een persoonlijk drama”.

Grutjes. Dus eerst zeg je als OM dat je zo prettig hebt samengewerkt en nu vind je het ineens een persoonlijk drama. En nadat je eerst als OM er voor hebt gezorgd dat Van Laarhoven in Thailand is opgepakt en veroordeeld, heb je nu ineens geen idee waarom er cassatie is ingesteld.

Het ééntweetje met Thailand spat er werkelijk van af. Een ééntweetje wat misschien Van Laarhoven zijn leven gaat kosten.

Van Laarhoven schijnt volgens sommigen een eikel te zijn, hoor ik via via. Dat kan best waar zijn. Maar de Nederlandse staat zou haar burgers moeten beschermen, in plaats van ze in verre vreemde landen vast te laten zetten. Ook de eikels, en ook de mensen die zich keurig of niet keurig aan het Nederlandse gedoogbeleid houden.

Mensen in andere landen laten vastzetten voor gedrag wat in ons eigen land niet strafbaar is…

Ik heb niks met softdrugs en heb Van Laarhoven nooit ontmoet. Maar ik vind het doodeng dat we dit soort gedrag van onze staat normaal zijn gaan vinden, en accepteren. En ik vraag me dan af: wanneer halen ze zo’n truc uit met iemand die ik ken, of met mij, of met jou?

De rechtsstaat is steeds meer een loos woord, een woordje voor de vaak. En daar maak ik me grote zorgen over.

Door: Grutjes.nl op 29 december 2017